1. Van welke popgroep is het nummer waarin (zij het in het Engels) de volgende tekst voorkomt: "Ik bewaar je foto aan de muur; het verbergt een lelijke plek die zich daar bevindt. Dus als ik je bel, maak dan geen drukte; ga niet je vrienden vertellen over ons beiden"?Muziek
Sociaal-maatschappelijk
1. In alle onderdelen van de
krijgsmacht wordt een hiërarchie gehanteerd die gebaseerd is op rangen en
categorieën. De namen van de rangen variëren naargelang het
krijgsmachtonderdeel, maar de namen van de categorieën zijn gelijkluidend:
manschappen, onderofficieren, hoofdofficieren en opper- en vlagofficieren. Welke
categorie ontbreekt in deze opsomming?
2. Momenteel zijn twee D66’ers commissaris der Koningin. In welke provincies
vinden wij hen?
3. Van de bijna 700.000 niet-Nederlanders die volgens het CBS in 1998 in
Nederland woonden, hadden er 136.000 de Marokkaanse en 115.000 de Turkse
nationaliteit. Welke nationaliteit vinden we op de derde plaats van deze
ranglijst?
4. Welke naam volgt op het volgende rijtje: Sanders, De Bloeme, Gerritsen,
Götzen, Hens, Peschar, Kordes, Koning?
5. "Ik vind u een takkewijf", luidden tijdens een forumdiscussie
enkele jaren geleden de niet mis te verstane woorden van het doorgaans zo
keurige Tweede-Kamerlid Frans Weisglas. Zijn toorn richtte zich op de
hoofdredacteur van het blad Opzij. Hoe heet deze dame, die nog altijd deze
functie uitoefent?
6. Met welk infantiel ezelsbruggetje tracht de rijksoverheid ons bij te brengen
welke Europese landen vanaf januari 2002 meedoen met de Euro?
7. In 1919 schreef hij "The economic consequences of the peace".
Aanvankelijk had hij belangstelling voor wiskunde en statistiek, hetgeen blijkt
uit zijn boek "A treatise on probability" uit 1921. Zijn hoofdwerk is
"The general theory of employment, interest and money" uit 1936. Op
wie heeft deze beschrijving betrekking?
8. Hoe wordt een oedipuscomplex bij meisjes genoemd?
9. Welke filosoof introduceerde de term "Das ding-an-sich", oftewel
het wezen der dingen dat principieel onkenbaar blijkt?
10. Hoe heet de Engelse wet die ieder die van zijn vrijheid is beroofd het recht
waarborgt om voor een rechter te verschijnen die over zijn invrijheidstelling
kan beslissen?
Sport
1. De topscorer van het
wereldkampioenschap voetbal in 1990 was min of meer een eendagsvlieg: voordien
was hij niet erg bekend en na het WK zou ook nog maar weinig van hem vernomen
worden. Wie was deze Italiaan?
2. Nederland was van 1946 tot 1964 in het IOC vertegenwoordigd door een
voormalig paardensporter. In 1928 behaalde hij in eigen land – tijdens de
Olympische Spelen in Amsterdam – een gouden medaille; een prestatie die hij
vier jaar later, tijdens de spelen in Los Angeles, herhaalde. Wie was deze
sporter annex sportbobo?
3. Joop Zoetemelk won eenmaal de Tour de France. Hoe vaak werd hij tweede?
4. Wat is de meest blessuregevoelige sport, uitgedrukt in het aantal blessures
per persoon gedurende duizend uur sport?
5. Foppe de Haan is de langstzittende trainer in het betaalde voetbal. Ook de
voorzitter van Heerenveen vormt een constante factor bij deze Friese topclub.
Hoe luidt zijn naam?
6. Een voetbalwedstrijd gaat van start met een aftrap. Hoe gaat dat in zijn werk
met een waterpolowedstrijd?
7. De Nederlandse olympische equipe in Sydney had de langste chef de mission van
alle deelnemende landen. Hoe heet deze 2.17 meter lange ex-basketballer?
8. Wat is het wereldrecord 100 meter hardlopen bij mannen? En uiteraard niks
geen marges: op de honderdste seconde nauwkeurig!
9. Henk van der Grift werd in 1961 wereldkampioen schaatsen. Welke twintigjarige
Vlaardinger werd derde op dit WK?
10. Met welke tak van sport verbindt u Kirsan Iljoemzjinov?
Aardrijkskunde
1. Van welk land is Suva de
hoofdstad?
2. Tilburgers worden kruikenzeikers genoemd, Amersfoorters staan ook wel bekend
als keientrekkers. Van welke stad hebben de inwoners als bijnaam
"blauwvingers"?
3. Welke zomer was de warmste van Nederland in de twintigste eeuw? Deze zomer
begon in mei; de hitte en droogte hielden aan tot in oktober en veroorzaakten
veel schade aan de natuur. In dat jaar werden maar liefst vier hittegolven
geteld; op 29 juni steeg het kwik in Maastricht tot 38,4 graden.
4. Noem negen van de elf Friese steden.
5. Welk gebergte strekt zich uit van de Golf van Mexico tot het dal van de St.
Laurence in Quebec? Pittsburgh in Pennsylvania en Birmingham in Alabama
ontstonden als mijnbouwcentra in dit gebergtesysteem.
6. Deze constitutionele monarchie binnen het Britse Gemenebest omvat twee
eilanden in de Kleine Antillen. De eilanden werden in 1493 door Columbus
ontdekt; in 1713 werden ze Brits. Sinds 1983 zijn ze onafhankelijk. Hoe heet dit
land, waarvan de hoofdstad Basseterre is?
7. Wat is het grootste koraalrif ter wereld?
8. Californië kent de Sint Andreas-breuk, maar Nederland heeft zijn eigen
breuklijn. Hierlangs vond in april 1992 de zwaarste aardbeving aller tijden in
ons land plaats. Hoe heet deze breuklijn, die via Roermond tot aan het land van
Maas en Waal loopt?
9. Hoe lang is de Rijn? Je mag er vijftig kilometer naast zitten.
10. Welke Zweedse stad, gelegen ten noordwesten van Stockholm, heeft een
gotische domkerk uit de 13e tot 15e eeuw en een in 1477
gestichte universiteit?
Taal en literatuur
1. Wie was de schrijver van de
Kameleonserie?
2. Professor Jacques Presser is vooral bekend door zijn boeken
"Ondergang". Echter, ook het door hem geschreven boekenweekgeschenk
van 1957 geniet de nodige bekendheid. Hoe luidt de titel van dit werk?
3. Van welk pseudoniem bedient schrijver Herman van Dodeweerd zich?
4. De Engelsen noemen het "leek", de Duitsers "Porree" en de
Fransen "poireau". Hoe luidt dit woord in het Nederlands?
5. Een kommaatje onder een c heet een cedille; een snorkeltje op de n noemen we
een tilde. Maar wat is de benaming voor het accentteken dat in veel Slavische
talen op de r (bijvoorbeeld in Dvořak) en de c (č) wordt gezet?
6. Een van de hoogtepunten uit de twintigste-eeuwse literatuur is het
omvangrijke modernistische werk "Der Mann ohne Eigenschaften". Welke
Oostenrijkse prozaïst schreef dit boek?
7. Wat is de vaste opbouw van een haiku?
8. Hij is gehuwd met Desdemona. Door toedoen van Iago twijfelt hij aan haar
kuisheid en vermoordt haar. Overtuigd van zijn ongelijk slaat hij vervolgens de
hand aan zichzelf. Wie is dit tragische literaire personage?
9. Onderdeel van de Max Havelaar is een verhaal over twee Javaanse gelieven, die
uiteindelijk door Nederlandse soldaten worden gedood. Het verhaal illustreert de
immorele bestuurspraktijk van de vaderlandse koloniën. Hoe heten de twee
gelieven?
10. Van wie is het uit 1966 daterende gedicht met de welluidende, geheel
aaneengeschreven titel "Komtocheensklaarklootzak"?
Exact
1. Welke Nederlander (1860-1927)
kreeg in 1924 de Nobelprijs voor geneeskunde voor zijn werk op het gebied van de
ontwikkeling van het elektrocardiogram?
2. Bij een hond noemen we het mannetje een reu, het vrouwtje een teef, het
nageslacht puppy’s en de groepsnaam een roedel. Hoe luiden deze vier
respectieve benamingen bij een hert?
3. Waar in andere landen tientallen miljarden werd geïncasseerd door de
overheid, leverde de UMTS-veiling in Nederland slechts een schamele zes miljard
gulden op. De veiling was daardoor hét politieke issue in de zomer van 2000.
Waar staan de letters UMTS eigenlijk voor?
4. Dit inlandse zangvogeltje is iets groter dan het goudhaantje, heeft een
bruinachtig groengele rug en van onderen iets meer geel. Hoe kennen wij dit
beestje, dat officieel luistert naar de naam Phylloscopus collybita?
5. Wat is de algemeen gehanteerde benaming in de statistiek voor een
staafjesdiagram?
6. Welk chemisch proces is het tegenovergestelde van oxidatie?
7. Als gevolg van een ontsteking kan soms een pijpzweer ontstaan: een abnormale
buisvormige verbinding tussen twee holle organen of een hol orgaan en de
buitenwereld. De bekendste vorm komt voor bij de anus. Hoe noemen we deze
pijpzweer ook wel?
8. Hoe heet het punt van de baan van een maan of kunstmaan dat het verst van de
aarde is verwijderd?
9. Vul het ontbrekende getal in: 6, 8, 10, 11, 14, 14, ..
10. Hoe heet de vroeger in de volksmond met kroep aangeduide bacteriële
infectieziekte van de keel en andere organen?
Deze eeuw
1. Hoe heette de Hongaarse kardinaal
die in 1956 de Amerikaanse ambassade in vluchtte?
2. Op 2 mei 1989 viel het kabinet-Lubbers 2. Om welke kwestie was dat?
3. Met welke lieftallige jongedame trad prins Bernhard jr. dit jaar in het
huwelijk?
4. "Wij zullen het ondraaglijke moeten dragen en onduldbaar lijden moeten
ondergaan". Wie zei dit, maar dan in zijn eigen taal?
5. Van welke politicus is de legendarische uitspraak "Congressen kopen geen
straaljagers"?
6. Hoe kwam Christa McAuliffe in 1986 in het nieuws?
7. De Engelse koning George VI overlijdt, koningin Juliana houdt in Washington
een geruchtmakende pacifistische toespraak, het Amsterdam-Rijnkanaal wordt
geopend, Eva Péron overlijdt, de Egyptische koning Faroek treedt af na een
staatsgreep, het standbeeld De Dokwerker wordt onthuld en de doodstraf van Willy
Lages wordt omgezet in levenslang. Kortom, een veelbewogen jaar. Maar welk jaar
was dat?
8. Welke Nederlandse naoorlogse premier leidde twee kabinetten, zij het met een
onderbreking?
9. Op 4 juni 1942 overleed Reinhard Heydrich, Reichsprotektor in
Tsjechoslowakije, aan de verwondingen die hij een week eerder had opgelopen bij
een aanslag. Nadat bij de Gestapo een tip was binnengekomen dat de daders van
deze aanslag zich in een dorp bevonden, werden alle mannelijke dorpsbewoners ter
plaatse doodgeschoten en de vrouwen naar concentratiekampen afgevoerd. Hoe heet
dit dorp?
10. In 1918 brak in een Nederlandse legerplaats een soldatenoproer uit. Enkele
dienstplichtigen staken de kantine en een aantal barakken in brand. Oorzaak van
dit incident was de lange duur van de mobilisatie. Hoe heette de desbetreffende
legerplaats?
Ontspanning en vermaak
1. Het leesplankje van Hoogeveen
begint met "Aap, noot, mies, Wim, zus, Jet, Teun, vuur, Gijs, lam, kees,
bok". Welke vijf woorden staan op het onderste plankje?
2. Hoe heet de jaarlijkse prijs van radiorecensenten voor het beste
radioprogramma of de beste radioprogrammamaker? Het is de tegenhanger van de
Nipkovschijf.
3. Hoe luidt de artiestennaam van Jan Gerrit Bob Arend Leveman?
4. September is de herfstmaand, mei de bloeimaand. Hoe staat februari ook wel
bekend?
5. Het radioprogramma "Met naald en schaar" is onverbrekelijk
verbonden met de naam van de dame die het jarenlang presenteerde. Hoe heet deze
dame, die in 1987 overleed?
6. Deze rijstsoort kenmerkt zich door een volle geur en smaak, en door de
langste, slankste en meest glanzende korrel van alle rijstsoorten. In India, het
land van oorsprong, wordt deze rijst ook wel koninginnenrijst genoemd. Hoe is
hij beter bekend?
7. De laatste film waarin Peter Sellers acteerde, werd in 1979 geproduceerd.
Sellers speelt hierin de naïeve tuinman Chance, die door toeval in aanraking
komt met hooggeplaatste personen, waaronder de president van de Verenigde
Staten. Hoe heet deze film, waarvoor Jerzy Kosinksi het script schreef?
8. Tom Manders (alias Dorus) had een vaste muzikale begeleider, door hem
steevast geïntroduceerd met het voorvoegsel "meneer". Wie was deze
begeleider?
9. Uit welke musical is dit lied afkomstig?
10. Deze in Oostenrijk geboren cineast en scriptschrijver vertrok midden jaren
dertig naar Amerika. In veel films bleef zijn Europese achtergrond aanwezig.
Zijn succesvolste komedie is de uit 1959 daterende rolprent Some like it hot,
met Jack Lemmon, Tony Curtis en Marilyn Monroe. Wat is de naam van deze filmer?
Geschiedenis tot 1900
1. Noem drie van de negen muzen met
hun bijbehorende vakgebied.
2. Uit hoeveel leden bestond het centrale bestuur van de in 1602 opgerichte VOC?
Het aantal is blijven voortleven in een uitdrukking waarmee een groep
machthebbers wordt aangeduid.
3. Een bijbelvraag, die betrekking heeft op een geestesstroming die in de tweede
eeuw voor Christus ontstond. De leden van deze stroming streefden een strenge
wetsbetrachting na. Ook leverden ze een belangrijke bijdrage aan het behoud van
de joodse religie na de verwoesting van de tempel in 70 na Christus. Hoe heet
deze stroming, die letterlijk "afgescheidenen" betekent?
4. De inhuldiging van het Nederlandse staatshoofd in de Nieuwe Kerk in Amsterdam
gaat terug op een traditie uit de Middeleeuwen. In die tijd maakte een nieuwe
landsheer een plechtige intocht in zijn vorstendom, waarbij de vorst beloofde
zijn onderdanen in het land te beschermen, en de onderdanen hem gehoorzaamheid
en trouw zwoeren. Hoe stond een dergelijke intocht bekend?
5. In welk jaar werd Gaius Julius Caesar vermoord? Maar liefst tien jaar marge!
6. Deze Franse politicus (1759 – 1794) verwierf grote volksinvloed tijdens de
Franse Revolutie. Doordat Robespierre hem uiteindelijk te gematigd vond, werd
hij terechtgesteld. Wie was hij?
7. Wat was in de zeventiende eeuw in ons land de doorgaans gehanteerde term voor
een groepering van regenten, meestal op lokaal, soms ook op gewestelijk niveau?
Een dergelijke groepering werd samengehouden door een complex van belangen en
bindingen van persoonlijke, familiale, politieke, economisch-materiële en
religieuze aard.
8. Wie grotkunst zegt, zegt Lascaux. Naast dit Zuid-Franse plaatsje is er een
plaats in Spanje (dertig kilometer ten westen van Santander) waar in 1879 een
onderaardse grot met de eerste bekende prehistorische, polychrome
rotsschilderingen werd ontdekt. Hoe heet deze Spaanse plaats?
9. De plaats Goejanverwellesluis is een begrip in de vaderlandse geschiedenis.
Door welke gebeurtenis komt dit?
10. De Engelse koning Hendrik VIII (1491-1547) liet twee van zijn zes vrouwen
executeren. Noem een van deze twee beklagenswaardige echtelieden.oftewel
"Overigens ben ik van mening dat Carthago verwoest moet worden"?
Kunst
1. Welk Amsterdams gebouw, in 1996
opgeleverd, is het werk van de architecten Sjoerd Soeters en Rob Schuurman?
2. Hoe heet de Japanse theatervorm, bestemd voor het volk, gebaseerd op
huiselijke of historische thema’s en exuberant gespeeld?
3. Deze Amerikaanse kunstenaar (1890-1976) woonde vanaf 1920 in Parijs. Zijn
foto’s spelen een belangrijke rol binnen dadaïsme en surrealisme. Door nieuwe
technieken gaf hij in zijn portretten, naaktstudies en stillevens gestalte aan
de spanning tussen droom en werkelijkheid. Zijn naam graag.
4. Hoe noemt men in de typografie het fenomeen als de eerste regel boven aan een
pagina niet helemaal vol is? Er staan dus alleen maar de laatste woorden of het
laatste woord of zelfs de laatste lettergreep van de alinea op de voorgaande
bladzijde.
5. Wie is sinds 1 november jongstleden Rijksbouwmeester van ons land?
6. Deze Italiaanse schilder (1266-1337) kapte met de gestileerde Byzantijnse
kunst en begon levendiger figuren en uitdrukkingen af te beelden. Hij wordt als
voorloper van de Renaissance beschouwd. Beroemd is zijn frescocyclus in de
Arenakapel te Padua, die het leven van Christus en Maria in beeld brengt. Hoe
heet deze schilder?
7. Hoe heten de marmeren sculpturen die in de vorige eeuw door een Engelsman
werden overgebracht van Athene naar Londen, waar ze nu in het British Museum te
zien zijn? De beeldhouwwerken zijn genoemd naar degene die verantwoordelijk was
voor hun verhuizing.
8. De Nederlandse tekenaar Jan Schoonhoven was medeoprichter van een stroming
die deel uitmaakte van een internationale beweging. De groep zette zich af tegen
het naoorlogse expressionisme: men isoleerde aspecten van de werkelijkheid om
tot een nieuwe realiteit te komen en vervaardigde ritmische structuren door
herhaling van geometrische elementen. Hoe heet de Nederlandse groep of de
internationale beweging?
9. Hoe luiden de drie conventies van het klassieke en neoklassieke drama?
10. Zijn beroemdste werken zijn Het lam Gods en Het bruidspaar Arnolfini. Wie
was deze vijftiende-eeuwse Vlaamse schilder, die ten onrechte de uitvinder van
de olieverftechniek wordt genoemd?