l. Muziek
- Van welke popgroep is het nummer waarin (zij het in het Engels) de volgende tekst voorkomt: "Ik werk de hele nacht, ik werk de hele dag om de rekeningen te betalen die ik moet betalen"?
- De New York Times noemde hem "the funniest man in the world". Wie was deze Deense pianist-humorist, die in december 2000 op bijna 92-jarige leeftijd overleed?
- Wie vertegenwoordigde Nederland in 1976 op het Eurovisie Songfestival met het liedje "The party’s over"?
- De muziek van de film The Exorcist is afkomstig van de elpee Tubular Bells. Welke artiest tekende voor deze plaat?
- Welke term wordt gehanteerd voor het gebruik van twee of meer melodieën tegelijk in een muziekstuk? Deze methode werd met name in zestiende-, zeventiende- en achttiende-eeuwse muziek toegepast.
- Joseph Haydn was ook op hoge leeftijd zeer productief. De zestig reeds gepasseerd componeerde hij behalve missen ook twee indrukwekkende oratoria. Het ene was Die Jahreszeiten, het andere – dat dateert uit 1798 – behoort tot de bekendste werken uit zijn omvangrijk oeuvre. Hoe heet dit oratorium?
- Voordat Lou Reed als soloartiest ging optreden, maakte hij deel uit van een bekende en invloedrijke popgroep. Welke?
- Aan welke elfde-eeuwse Italiaanse musicus wordt toegeschreven dat hij de namen van onze muzieknoten heeft bedacht?
- "De kerk zit al een tijd tjokvol familie, de organist die speelt z’n vingers blauw. De kachel van de kerk is ook bezweken, en ieder zit te barsten van de kou. De misdienaartjes worden zo balorig, ik zag er eentje met een pijl en boog. Ze speelden indiaantje op de kansel, en je moeder kreeg een pijltje in d’r oog". Uit welk lied is deze passage afkomstig?
- Deze Spaanse componist (1876-1946) schreef opera’s, concerten en balletten, waarvan El sombrero de tres picos (oftewel De driekanten steek) de bekendste is. Zijn naam graag.
ll. Sociaal-maatschappelijk
Hoe heet de organisatie die in 1935 in Akron, Ohio werd gesticht door Bill W. en Bob S. en die gebaseerd is op de "Twaalf Stappen tot Herstel"? Aan welke wet ontlenen de Sociaal-Economische Raad alsmede de diverse productschappen en bedrijfschappen hun bestaansrecht? Welke Engelse geestelijke en econoom (1766-1834) beweerde dat de bevolking sneller aangroeit dan de bestaansmiddelen en dat geboortebeperking dus op haar plaats is? Het afgelopen jaar werden de Amsterdamse wethouders Pauline Krikke en Guusje ter Horst beiden burgemeester van grote steden. Welke steden zijn dat? Haar illustere voorganger kwam jarenlang veelvuldig in het nieuws, maar haar opvolger Elly Florax is nog wat minder bekend. Welke functie oefent zij uit? Het ziet ernaar uit dat de aloude goederenspoorverbinding tussen Antwerpen en het Ruhrgebied, die begin jaren negentig werd opgeheven, binnenkort in ere wordt hersteld. Hierover is nogal wat te doen, want de lijn doorsnijdt een natuurgebied nabij Roermond. Hoe staat deze uit de negentiende eeuw daterende spoorverbinding algemeen bekend? Wat is de algemene benaming voor een regeling die personen of bedrijven recht geeft op een bijdrage van de overheid of sociale fondsen indien zij voldoen aan bepaalde criteria? Kenmerkend voor dergelijke regelingen is dat de uitgaven en het aantal gebruikers niet gelimiteerd zijn. Voorbeelden zijn huursubsidie en studiefinanciering. Hoe heette de Oostenrijkse auteur die lust veroorzaakt door pijn beschreef en aan wiens naam de term masochisme is ontleend? Welke Duitse filosoof (1770-1831) beschouwde de werkelijkheid het product van de rede? Wat is het netnummer van Enschede? lll. Sport
IV. Aardrijkskunde
- Welke twee Nederlandse voetbalinternationals zijn beiden geboren op 1 juli 1976?
- Hoe heet de Belg die deze zomer Juan Antonio Samaranch opvolgde als voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité?
- De combinatie schaatsen-wielrennen gaat terug naar de dagen van Jaap Eden. Ook in recentere tijden combineren sporters de fiets met het ijs. Dat gold onder meer voor een in 1964 geboren Nederlandse, die als schaatsster begon. Nadat ze tijdens de Olympische Winterspelen van Calgary in 1988 net buiten de prijzen was gevallen, koos ze voor wielrennen, en dat leverde haar maar liefst drie olympische medailles op. Wat is haar naam?
- Wat is het huidige wereldrecord op de 500 meter hardrijden op de schaats voor mannen? Het record is sinds maart dit jaar in handen van Hiroyasu Shimizu. Je mag er 0,3 seconde naast zitten.
- De deze zomer gepubliceerde biografie van Jaap Stam luidde zijn vertrek in bij Manchester United. Wat is de titel van de biografie van deze inmiddels in dienst van Lazio Roma spelende Nederlandse verdediger?
- Een van de deelnemende schepen aan de Volvo Ocean Race, de Assa Abloy, staat onder leiding van een Nederlandse schipper. Wie is deze zeiler?
- Tijdens de Olympische Spelen van 1936 in Berlijn won Jesse Owens goud op de 100 meter hardlopen en zijn landgenoot Ralph Metcalfe het zilver. Het brons was voor een Nederlander, die eenzelfde plak op de 200 meter in de wacht sleepte. Wie was deze atleet, die in de oorlog dermate fout was dat hij in 1948 tot twaalf jaar cel werd veroordeeld?
- Michael Sassen is de eerste en enige Nederlandse wereldkampioen in zijn tak van sport. Welke sport is dat?
- Deze schaatscoach overleed onlangs op 74-jarige leeftijd. Hij was zelf een weinig succesvol schaatser: slechts eenmaal – namelijk in 1955 – nam hij deel aan een Europees kampioenschap, echter zonder het eindklassement te halen. Als coach maakte hij meer furore; zo leidde hij Yvonne van Gennip tijdens de Olympische Spelen van 1988 in Seoel naar driemaal goud. Zijn naam graag.
- Welke tak van sport werd beoefend door José Capablanca?
- Van welk land is Asjchabad de hoofdstad?
- In welke provincie vinden we het verdronken land van Saaftinge?
- Welke windkracht luistert volgens de Beaufort-schaal naar de benaming "krachtig" en wordt getypeerd als "Wind fluit in draden, paraplu’s moeilijk hanteerbaar"?
- Welke Friese gemeente is met 1004 zielen (volgens cijfers van 1999) niet alleen de minst inwonerrijke, maar tevens de dunst bevolkte gemeente van Nederland?
- Welke berg in Zuid-Duitsland, gelegen bij de grens met Oostenrijk, is met zijn 2964 meter de hoogste Duitse top?
- Welk Europees land, qua oppervlakte 5,7 keer zo groot als Nederland, telde in 2000 ruim 22 miljoen inwoners?
- Wat is de benaming voor rotsblokken en steengruis die door een gletsjer worden meegevoerd?
- Hoe heet het gebied in Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht, dat min of meer hoefijzervormig door de Randstad wordt omsloten? Het staat ook wel bekend als het Utrechts-Hollands weidegebied.
- Hoe lang is de Nijl? Tien procent marge!
- Welke Zwitserse stad ligt tussen de Thunersee en de Brienzersee
V. Taal en literatuur
- Hoe staan Eeltje, Watse, Klaas, Jetse, Jouke, Wiepkje, Sietske, Boukje, Wiebe en Sipke ook wel bekend?
- In welk boek is Henri Osewoudt het hoofdpersonage?
- Hij werd geboren in 1929 en studeerde wis- en natuurkunde, Chinees en Japans. Hij speelde een rol in de beweging van de Vijftigers, maar verwierf pas bekendheid in de jaren zestig door zijn diverse essays in Vrij Nederland, Hollands Maandblad en NRC Handelsblad. Algemeen wordt hij beschouwd als de grondlegger van het literaire essay in Nederland. Zijn meest persoonlijke boek is "Een kuil om snikkend in te vallen" over de aard en de werking van het menselijk brein. Een andere belangrijke bundel is "Het avondrood der magiërs", waarin hij als overtuigd rationalist ten strijde trekt tegen moderne vormen van bijgeloof. Zijn naam graag.
- Wat krijg je als in je Italië vraagt om diciotto francobolli?
- Leden van de quizclub die dom zijn, worden geroyeerd.
Leden van de quizclub, die dom zijn, worden geroyeerd.
Wat is het betekenisverschil tussen beide zinnen?- Van welke jong overleden Amerikaanse schrijfster zijn de zeer populaire boeken Love machine en Valley of the Dolls?
- De uitdrukking betekent "een nutteloos, steeds terugkerend werk verrichten zonder ooit zijn doel te bereiken" en is ontleend aan het mythologische verhaal over vijftig dochters die hun echtgenoten hadden vermoord. Als straf moesten zij in de onderwereld eeuwig water gieten. Hoe luidt deze uitdrukking?
- Welke Perzische dichter en wetenschapper uit de elfde eeuw werd pas in 1859 wereldberoemd toen zijn wijsheden in het Engels vertaald werden? De dichter Leopold droeg zorg voor vertaling van zijn werk in het Nederlands.
- Met welke roman debuteerde Jan Wolkers in 1961?
- Van wie is het volgende gedicht, geruchtmakend door de regel "Alles zoop en naaide"?
Niet te geloven
dat ik knaap nog
een vers schreef over de
zilverwitheid van een berkenstam
en om mij heen
grootse dronkenschap
het water was whisky geworden.
Alles zoop en naaide
heel Europa was één groot matras
en de hemel het plafond
van een derderangshotel.
En ik bedeesde jongeling
moest nodig
de reine berk bezingen
en zijn bescheiden bladerpracht.VI. Exact
- Welke Italiaanse natuurkundige (1608-1647) construeerde met een buis die naar hem genoemd werd de eerste primitieve barometer?
- Voor het internettijdperk ging er veel aandacht uit naar een systeem dat informatie uit een databank op een beeldscherm kan oproepen. Hoe heet deze wat in onbruik geraakte verzamelnaam voor verschillende telematicadiensten, waaronder teletekst?
- Waar staan de letters DVD voor?
- Een jong varken heet een big, een jong schaap een lam. Maar hoe noemen we een jonge poes?
- Welke term wordt in de wiskunde gehanteerd voor een grootheid die zowel een grootte als een richting heeft? Snelheid, versnelling en kracht zijn voorbeelden van een dergelijke grootheid.
- Hoe heet een groot molecuul dat uit een keten zich herhalende kleine bouwstenen bestaat? Eiwitten uit de levende natuur en kunststoffen zoals nylon en pvc zijn voorbeelden van materialen die uit dergelijke moleculen bestaan.
- Wat is er aan de hand met iemand die behept is met het syndroom Van Munchausen by proxy?
- Hoe luidt de Engelse uitdrukking voor een niet voorzien gunstig gevolg van een technologisch programma gericht op een ander doel? Voorbeeld is de teflonpan die ontwikkeld werd dankzij de Amerikaanse ruimtevaarttechnologie.
- Vul het ontbrekende getal in.
437 (410) 642
541 ( ) 783- Amandelontsteking en roodvonk behoren tot de streptokokken. Tot welke bacteriesoort worden steenpuisten, wondinfecties, luchtweginfecties en bloedvergiftiging gerekend?
Vll. Geschiedenis vanaf 1900
- Van welk land was Dom Mintoff van 1971 tot 1984 eerste minister?
- Als er in december op het PvdA-congres geen gekke dingen gebeuren, volgt Ad Melkert Wim Kok op als partijleider. Zoals iedere Galbaan ongetwijfeld weet, was Kok indertijd de opvolger van Joop den Uyl. Maar van wie nam Den Uyl in 1967 het partijleidersestafettestokje over?
- Dit voorjaar kwamen enkele imams in Nederland in het nieuws door dubieuze uitspraken over homo’s. Het verst ging de imam van de Rotterdamse An-Nasrmoskee. Hij noemde homoseksualiteit een ziekte, die schadelijk is voor de samenleving. Wie is deze imam, die overigens sinds 1991 wegens zijn fundamentalistische opvattingen niet meer in Marokko mag preken?
- Welke Saoedi-Arabische diplomaat maakte een supermacht van zijn land door in 1973 de olieprijzen te laten verdriedubbelen?
- Namens welke politieke partij maakte de legendarische freule Wttewaal van Stoetwegen jarenlang deel uit van de Tweede Kamer?
- Hoe kwam Bruno Hauptmann in 1932 in het nieuws?
- Dennendal wordt bezet en enkele maanden later ontruimd, Patricia Hearst wordt ontvoerd door het Symbionese Bevrijdingsleger, George Pompidou overlijdt, Golda Meir treedt af, de Franse ambassadeur in Den Haag wordt gegijzeld door het Japanse Rode Leger, een raad van militairen zet de Ethiopische keizer Haile Selassie af, en Griekenland en Turkije voeren oorlog op Cyprus. Kortom, een veelbewogen jaar. Maar welk jaar was dat?
- Een biografie van een politicus in enkele steekwoorden: geboren in 1931 in Geldrop; rechtenstudie in Nijmegen; in 1955 cum laude afgestudeerd; twee jaar actief in de advocatuur; overgestapt naar het Ministerie van Landbouw en Visserij; vanaf 1963 werkzaam voor het Ministerie van Justitie; in 1968 wetenschappelijk hoofdmedewerker en vervolgens hoofdleraar strafrecht aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Hij voelde zich eind jaren zestig aangetrokken tot de Coornhertliga en was in die periode lid van een verkiezingscommissie van de KVP. Wie is deze politicus, over wie nog veel meer te vertellen valt (maar dan wordt het te makkelijk)?
- Hij werd geboren in 1900, had een belangrijk aandeel in de putsch van Hitler in 1923 en werd eind jaren twintig belast met de leiding van de pas opgerichte Schutz-Staffel, toen nog Hitlers lijfwacht. In 1933 werd hij politiepresident in München, een jaar later chef van de Gestapo en in 1936 van de hele Duitse politie. Sindsdien luidde zijn titel "Reichsführer SS und Chef der deutschen Polizei". In 1943 werd hij ook nog rijksminister van Binnenlandse Zaken en chef van het binnenlandse leger. Hoe heette deze nazi, die na Hitler de machtigste man van het Derde Rijk was en in 1945 zelfmoord pleegde?
- Nadat Japan op 15 augustus 1945 gecapituleerd was, riep Soekarno twee dagen later de onafhankelijkheid van Indonesië uit. De Nederlanders waren nog niet in staat vanuit de kampen enige organisatie te starten. Onder meer kleine roversbenden zagen in het ontstane gezagsvacuüm de kans om hun gang te gaan. De Nederlanders buiten de kampen werden geconfronteerd met voedselboycots, intimidatie, waterafsluiting en huisuitzetting. Later werd dit gevolgd door plunderingen, kidnapping en moord. Hoe heette deze periode, die ruwweg duurde van september tot december 1945 en waarvan de naam is afgeleid van het Maleise woord voor "wees paraat"?
Vlll. Ontspanning en vermaak
Hoe heten de hippe, modieuze oproepgeluiden voor mobiele telefoons? In welke televisieserie is minstens eenmaal per aflevering de kreet "Oh my God they killed Kenny!" te beluisteren? Onder welke naam is Joke Damman beter bekend? Eens in de tien jaar wordt de Floriade gehouden. Volgend jaar is de gemeente Haarlemmermeer gastheer; voordien verleenden Zoetermeer (in 1992) en Amsterdam (in 1972 en 1982) onderdak aan deze internationale bloemententoonstelling. Waar vond in 1960 de eerste Floriade plaats? Hoe heet het gezelschapsspel waarbij men atletische toeren op een plastic speelveld moet uithalen, op basis van een draaiende wijzer die bijvoorbeeld kan bepalen dat men de linkerhand op een blauw en de rechtervoet op een geel vlak moet plaatsen? Wat is zowel in de Franse Perigord-streek als in het Italiaanse Umbrië hét culinaire product? In welke klassieke film is de onverschillige macho Rhett Butler de mannelijke hoofdpersoon? In welk liedje van Toon Hermans vraagt de ikfiguur zich af of zijn dasje en zijn jasje goed zitten? Wie heeft als bijnaam "the divine miss M."? Welke Italiaanse filmregisseur maakte Salo en de Decamerone en werd vermoord na een homoseksuele ontmoeting? IX. Geschiedenis tot 1900X. Kunst
- Hoe heetten in de mythologie de gevleugelde monsters met slangenhaar en ijzeren klauwen? Wie hen aankeek, versteende. Medusa was een van hen.
- Welke voorman van de patriotten, bewonderaar van de Amerikaanse revolutie, was auteur van het in 1781 anoniem verschenen pamflet "Aan het volk van Nederland"?
- Noem de vier evangelisten.
- Hoe heette de hoge functionaris onder de Merovingers die in feite meer macht bezat dan de koning? De functie was vanaf de zevende eeuw in handen van de Pippinieden, de latere Karolingers.
- In de derde eeuw voor Christus voerden Rome en Carthago een serie oorlogen. Deze zijn afgeleid van de naam die de Romeinen voor de Carthagers gebruikten. Hoe staan deze oorlogen bekend?
- Onder wie werd in 1649 – na de terechtstelling van Karel l – het Gemenebest opgericht?
- Domela Nieuwenhuis werd in 1886 veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf wegens majesteitsschennis. Hij moest volgens het straatlied uit die dagen "zakkies plakken, hi, ha ho." Aanleiding was een artikel over koning Willem lll in het door Domela geredigeerde blad. Wat was de naam van dit blad?
- Wie hakte de Gordiaanse knoop door?
- Welk begrip in de vaderlandse geschiedenis wordt als volgt gedefinieerd: "Het trachten te overmeesteren van schepen van de vijand met een officiële machtiging van de eigen overheid"?
- Wie was de tweede president van de Verenigde Staten?
- Tot welke stroming in de architectuur wordt het werk van Michel de Klerk gerekend?
- Welke Engelse toneelschrijver van onder meer Look back in anger stond in de jaren vijftig aan de wieg van de Angry Young Men?
- Hoe heet de Amsterdamse fotografe van Tsjechische afkomst (1915-1975), die vooral bekend is geworden door haar vernieuwende en gedurfde fotografie van de podiumkunsten in het naoorlogse Nederland? Momenteel is in het Joods Historisch Museum een overzichtstentoonstelling van haar documentaire fotografie te zien.
- Schuinschrift wordt in de typografie "cursief" genoemd. Maar hoe wordt een lettersoort aangeduid waarvan de halen loodrecht zijn?
- Welke architect introduceerde het Modulor-systeem, een verhoudingenreeks voor het ontwerp van gebouwen gebaseerd op de menselijke maat?
- Tot de Haagse school behoorden onder meer drie broers: Jacob, Matthijs en Willem. Hoe luidde hun familienaam?
- Welke Roemeens-Franse beeldhouwer (1876-1957) was een van de grondleggers van de abstracte beeldhouwkunst?
- Hoe heette de omstreeks 1955 op gang gekomen stroming binnen de beeldende kunst waarbij een visuele waarneming gesuggereerd wordt door optische beïnvloeding? Door middel van geometrische patronen en bepaalde kleurencombinaties worden voor het menselijk oog vormveranderingen bereikt, zodat een dynamisch-kinetische ritmiek ontstaat. Belangrijke vertegenwoordigers van deze kunstvorm zijn Victor Vasarely en Frank Stella.
- Hoe heette de onlangs op hoge leeftijd overleden oprichtster van het Scapino-ballet? Zij was getrouwd met televisiepionier Erik de Vries.
- Paolo Caliari (1528-1588) behoort met Titiaan en Tintoretto tot de grootste Venetiaanse schilders van de zestiende eeuw. Hij stond beter bekend onder een bijnaam, die was afgeleid van zijn geboortestad. Hoe kennen wij Caliari?